Wanneer is een ouderschapsplan verplicht

Wanneer is een ouderschapsplan verplicht?

Een ouderschapsplan schept duidelijkheid en structuur voor alle betrokkenen in het tumult rond een scheiding.

Maar wanneer is zo’n ouderschapsplan verplicht om op te stellen? Het ouderschapsplan is verplicht voor ouders die uit elkaar gaan en minderjarige kinderen hebben. Dit geldt zowel voor samenwonenden, getrouwde stellen en geregistreerd partners. Wij zetten onderstaand de situaties voor jullie op een rijtje:

  • Jullie zijn getrouwd, hebben minderjarige kinderen, jullie kinderen zijn binnen het huwelijk geboren of onze kinderen zijn door de vader erkend, jullie zijn verplicht een ouderschapsplan op te stellen
  • Jullie zijn een geregistreerd partnerschap aangegaan, jullie kinderen zijn binnen dit partnerschap geboren of onze kinderen zijn door de vader erkend, jullie zijn verplicht een ouderschapsplan op te stellen
  • Jullie zijn samenwonend en hebben gezamenlijk het gezag over de kinderen, jullie zijn verplicht een ouderschapsplan op te stellen en zetten beide een handtekening onder het ouderschapsplan
  • Jullie zijn samenwonend en één van jullie heeft het gezag over de kinderen, jullie mogen een ouderschapsplan op stellen
  • Jullie hebben gezamenlijk gezag over de kinderen, jullie zijn verplicht een ouderschapsplan op te stellen en zetten beide een handtekening onder het ouderschapsplan

Wat is de inhoud van het ouderschapsplan?

In het ouderschapsplan komen alle afspraken te staan die jullie maken over jullie minderjarige kinderen. Hier kun je heel ver in gaan, door bijvoorbeeld ook gedetailleerde afspraken te maken over de opvoeding, maar dit hoeft niet. Een aantal onderwerpen dienen verplicht opgenomen te worden in een ouderschapsplan:

  • de omgangsregeling en de verdeling van de vakanties,
  • de afspraken over de kosten van de kinderen (kinderalimentatie),
  • de verdeling van de zorg- en opvoedtaken.

Jullie kunnen kiezen voor co-ouderschap. Hierbij verdelen jullie de kosten en de zorg- en opvoedingstaken van de kinderen gelijk. Jullie kunnen er ook voor kiezen dat de kinderen bij één van jullie gaan wonen. Jullie dienen dan vervolgens af te spreken hoe vaak de kinderen de andere ouder zien (ook wel de niet-verzorgende ouder genoemd). Dit heet een zorgregeling of omgangsregeling. Hiervoor geldt geen standaardregeling. Jullie beslissen hier samen over. Houd bij de beslissing rekening met de wensen van de kinderen, school, hobby’s en sport van de kinderen.

  • de manier en de frequentie waarop jullie elkaar informeren over bijvoorbeeld de ontwikkeling van de kinderen. Ook na de scheiding blijven jullie elkaar informeren en raadplegen over belangrijke onderwerpen van de kinderen. Denk aan medische beslissingen, schoolkeuze, hoe het op school gaat, zakgeld, etc. Als jullie gezamenlijk het ouderlijk gezag over de kinderen hebben, dienen belangrijke beslissingen altijd samen genomen te worden. Over relatief minder belangrijke onderwerpen (bijvoorbeeld wie er zorgt dat het kind naar de kapper gaat) kunnen jullie afspreken welke ouder daarvoor zorgt.
  • de manier waarop jullie met elkaar overleggen over belangrijke te nemen beslissingen.

Daarnaast is het slim om alvast afspraken te maken over bijvoorbeeld de schoolkosten maar bijvoorbeeld ook wat jullie als ouders belangrijk vinden in de opvoeding, bepaalde regels (bedtijden, huiswerk) of opvattingen over straffen. Over het contact met de beide families kunnen jullie ook iets opnemen in het ouderschapsplan.

Het ouderschapsplan wordt – als u gehuwd was of een geregistreerd partnerschap had – uiteindelijk toegevoegd aan het echtscheidingsconvenant en ingediend bij de rechter.

 

In hoeverre betrekken wij onze kinderen hierbij?

Het is belangrijk en ook verplicht om jullie kinderen te betrekken bij het opstellen van het ouderschapsplan. Door het plan samen te bespreken krijgen kinderen de mogelijkheid om te praten over de scheiding en zich te uiten. Ook is het belangrijk om jullie kinderen de kans te geven aan te geven wat hij/zij belangrijk vinden. Zo voelen ze zich gehoord. Pas wel op dat jullie de kinderen niet betrekken in eventuele conflicten of vragen om te kiezen voor een van jullie. Ook kan een minderjarig kind echt nog niet zelf bepalen hoe de omgangsregeling eruit komt te zien. Jullie bepalen als volwassenen zelf de afspraken, maar kunnen en moeten daarbij wel rekening houden met de wensen van de kinderen. Daarbij is het erg belangrijk dat jullie de kinderen goed uitleggen waarom er eventueel toch gekozen wordt voor een andere regeling dat zij zelf wensen.

 

Hoe maak je een ouderschapsplan?

Je kan natuurlijk samen om tafel gaan zitten en alles op papier zetten, maar het moet wel in de juiste vorm gegoten worden. Daarnaast moet je erop letten dat het document aan alle juridische en wettelijke eisen voldoet. Een mediator kan jullie hierbij helpen.

Onder het door jullie beiden vastgestelde ouderschapsplan kunnen jullie allebei vervolgens een handtekening onder zetten en daarmee hebben jullie een rechtsgeldig document. Zijn jullie bezig met het regelen van de scheiding met bijvoorbeeld een mediator? Neem dit ouderschapsplan dan mee. Dit wordt dan met de mediator goed doorgenomen om te kijken of er niets over het hoofd is gezien, en kan vervolgens aan het convenant worden toegevoegd.

 

Mag het ouderschapsplan tussentijds worden aangepast?

Ja, dat mag. Sterker, dat is zeer verstandig. Je maakt een ouderschapsplan nooit voor de komende tien jaar, maar laat hem meegroeien met de tijd. Jullie kinderen ontwikkelen zich voortdurend en situaties kunnen veranderen. Bijvoorbeeld wanneer jij of jouw ex-partner werkloos wordt of gaat verhuizen. Jouw kind gaat van de basisschool naar de middelbare school of de kinderen willen graag andere afspraken. Waarschijnlijk dienen jullie het ouderschapsplan daarom nog een paar keer te veranderen. Het is handig om momenten af te spreken waarbij jullie samen kijken hoe alles loopt en of de afspraken aangepast dienen te worden. Een goed moment is bijvoorbeeld een jaar na de scheiding. Deze updates of evaluaties kun je prima zonder mediator regelen; wel is het verstandig de definitieve tekst van je update door hem te laten vastleggen. Dat voorkomt misverstanden en geeft rust.

 

Onze kinderen zijn ouder dan 18 jaar

Zijn jullie kinderen ouder dan achttien jaar? Dan hoeven jullie in principe geen ouderschapsplan op te stellen. Wel moeten jullie afspraken maken over hoe de kosten van onderhoud en studie verdeeld worden. Totdat de kinderen 21 jaar worden, moeten ouders hier in ieder geval aan bijdragen. Ook ná het 21ste levensjaar kan het zo zijn dat jullie nog een financiële bijdrage moeten leveren voor jullie kind. Dit is het geval wanneer je kind kan aantonen dat het die financiële bijdrage nodig heeft óf als jullie samen als ouders in het ouderschapsplan hebben afgesproken dat jullie ook na 21 jaar blijven bijdragen.

 

Is een ouderschapsplan verplicht bij samenwonen?

Als jullie samenwonen hoef je voor het ouderschapsplan niet naar de rechter. Wel is het verstandig om het ouderschapsplan vast te leggen in een notariële akte; daarmee krijgt het document een zogenaamde ‘executoriale titel’ waarmee de zakelijke afspraken ook afdwingbaar worden, mocht een van jullie zich niet aan de afspraken houden in de praktijk.

In het ouderschapsplan maak je tevens afspraken over hoe te handelen als er geschillen en meningsverschillen ontstaan, om te voorkomen dat het escaleert. Hiervoor is met name een mediator de aangewezen route.

Download gratis

Handige checklist als je wilt scheiden

In deze handige checklist krijg je 15 punten aangereikt die van belang zijn bij een scheiding. Het zal je helpen overzicht te krijgen.
Download gratis

Lees ook 

Partneralimentatie en kinderalimentatie indexering

Was je getrouwd of had je een geregistreerd partnerschap? Dan ben je verplicht om elkaar na de scheiding te onderhouden.
Lees meer

Na de scheiding alleen op vakantie met je kinderen!

Een scheiding is stressvol, en na de scheiding voor het eerst alleen op vakantie met de kinderen vinden veel ouders moeilijk. In je eentje voor het eerst verantwoordelijk voor de kinderen.
Lees meer

Mediation na een scheiding

Een scheiding is een moeilijk en verdrietig proces. Er verandert veel voor zowel de ouders als de kinderen. Tijdens dit vaak emotionele proces luisteren onze mediators zorgvuldig en aandachtig en geven in de gesprekken ruimte aan alle emoties.
Lees meer
1 2 3 6

Stel gerust je vragen

Als het om mediation gaat, zijn veel vragen heel persoonlijk. Herman Schaeffer gaat vertrouwelijk om met wat je hem vraagt. Hij stelt je op je gemak en helpt je concreet naar een volgende stap. Het eerste gesprek is altijd kosteloos en vrijblijvend.
Bel Mediator Herman: 06 24 10 40 77
Herman Schaeffer
Mediator
foto-footer
© 2024 Gemaakt door CustomerScope
chevron-down linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram